Η προσδοκία του ταξιδιού

Θα προσπαθήσουμε να ταξιδέψουμε στο κυανού της τέχνης και του πολιτισμού, όπου εκείνο που βαραίνει περισσότερο στις εκτιμήσεις μας είναι ακριβώς η έλλειψη βαρύτητας. Θα προσπαθήσουμε να επικοινωνούμε με το τηλεγραφείο των σκέψεων, με γλώσσα που περνάει από το τρυπητό που αφήνει απ΄έξω τα απόφλουδα...Με την ελπίδα να υπάρξουν ρινίσματα χρόνου που θα ψιθυρίσουμε: Λίγο θέλω ακόμη για ν΄αποσπαστώ από το έδαφος και να παίξω με τις πατούσες μου μιαν άλλου είδους κιθάρα...

Η εντοπισμένη εδώ προσδοκία είναι η αλληλεπίδραση μας με επίγνωση της αδυναμίας, με φορείς αλληλεπίδρασης, αναγκαίους κατά τη Φυσική, σκέψεις, εικόνες, ήχους που προσφέρουν Αυτοί που μας δείχνουν πόσο λανθασμένα, ίσως, συλλάβαμε την δωρεά της ζωής. Έρανος σκέψεων, λοιπόν, ήχων που παράγουν εικόνες που δεν τις βλέπουν τα μάτια, εικόνων που παράγουν ήχους που δεν τους ακούν τα αυτιά, και μοιρασιά της συγκομιδής. Με τιμή στην ατίμητη τιμή αυτών των διαλεχτών της τέχνης και του πολιτισμού που απλόχερα τα προσφέρουν...

Ας ζήσουμε τουλάχιστον την προσδοκία του ταξιδιού, που είναι πιο σημαντική από την πραγματοποίησή του. . .


Πέμπτη 31 Μαρτίου 2022



"Να αγαπάς και να αγαπιέσαι,

 αυτό είναι το ιδεώδες. 

Με την προϋπόθεση ότι πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο."

Ζαν Κοκτώ


Σε μ' αγαπώ!






  Το πρωί ξύπνησα με ένα περίεργο όνειρο, 
από έναν κολιέ με κοράλλια  που πολύ αγαπώ, 
είχαν σπάσει τα δυο. 
Για να με παρηγορήσουν, 
μου πρότειναν να τα  αντικαταστήσω 
με κάτι ασυγκρίτως πιο φανταχτερό. 
Με όλη μου την λαχτάρα 
μάζεψα τον σπασμένο κολιέ μου, 
όχι, είπα, αρκεί έτσι, 
σπασμένο, 
αυτό αγαπώ...

Αντρέι Ταρκόφσκι / “Σμιλεύοντας τον Χρόνο”
  Εκδόσεις “Νεφέλη”...



Τετάρτη 30 Μαρτίου 2022


"Η κόλαση είναι άδεια.

Όλοι οι δαίμονες είναι εδώ."

Ουίλλιαμ Σαίξπηρ / Η τρικυμία


Τον καιρό εκείνο, πριν από τον μεγάλο πόλεμο, δεν ήταν ακόμα ασήμαντο κι αδιάφορο πράγμα ο θάνατος ενός ανθρώπου. Όταν κάποιος έφευγε από τις γραμμές των ζωντανών, δεν έπαιρνε αμέσως κάποιος άλλος στη θέση του, κι ο νεκρός δεν ξεχνιόταν, άφηνε πίσω του ένα κενό, από όπου έλειπε αυτός κι άλλος κανείς. Κι όσοι έβλεπαν (από κοντά ή μακριά) αυτό το κενό, βουβαίνονταν αμέσως.

Όταν η φωτιά έκανε στάχτη ένα σπίτι από την σειρά των σπιτιών ενός δρόμου, τ’ αποκαΐδια έμεναν για καιρό στην άδεια πια θέση του. Γιατί οι χτίστες τον καιρό εκείνο δούλευαν αργά, με φροντίδα και περίσκεψη. Κι οι γείτονες, αλλά και οι περαστικοί, έβλεπαν και θυμούνταν την πρόσοψη και τους τοίχους του καμμένου σπιτιού, όπως ήταν πριν καούν. Έτσι ήταν τον καιρό εκείνο! Όλα όσα ψήλωναν χρειάζονταν καιρό για να ψηλώσουν. Όλα όσα χάνονταν χρειάζονταν καιρό για να ξεχαστούν. Και όλα όσα είχαν κάποτε υπάρξει άφηναν πίσω τους ίχνη και σημάδια. Τον καιρό εκείνο ο κόσμος ζούσε χάρη στις αναμνήσεις, όπως σήμερα ζει χάρη στην ικανότητα του να ξεχνάει γρήγορα και οριστικά».

Joseph Roth / Tο Εμβατήριο του Ραντέτσκυ



"Φοβάμαι τις νύχτες

που μας μιμούνται και όλα γδύνονται"

Κώστας Μόντης


"Ας αφήσουμε τα λόγια.

 Γνώση του ποταμιού σημαίνει να 'σαι μέσα στο ποτάμι"

 Τάκης Σινόπουλος

«Των οικιών αυτών εμπιπραμένων,

 ημείς άδομεν».

Κυριακή 27 Μαρτίου 2022


"Το έτσι δεν είναι για μένα ούτε μέτρο βάρους,

ούτε ποσότητας, ούτε διάρκειας.

Είναι αξία ποιότητας, ταυτότητας.

Δεν σας αγαπώ ούτε όσο, ούτε τόσο, ούτε μέχρι. 

Σας αγαπώ έτσι.

Δεν σας αγαπώ τόσο.

Σας αγαπώ πως.

Ω, πολλές σας έχουν αγαπήσει 

και θα σας αγαπήσουν περισσότερο.

Όλες θα σας αγαπήσουν περισσότερο.

Καμιά, δεν θα σας αγαπήσει έτσι."

Μαρίνα Ιβάνοβα Τσβετάγιεβα / Γράμματα στον "Ελικώνα" 


Σάββατο 26 Μαρτίου 2022



...ποιὀς διεύθυνε τὰ ἰδεώδη μάτια τῆς νυχτός, 

ν᾽ ἀνεύρει τί στερούμεθα,

 κι' ἀνεῦρε ὅ,τι ἐλπίζαμε... 

Τ. Κ. Παπατσώνης / Σταυροδρόμι


Παρασκευή 25 Μαρτίου 2022

Τι λέει αυτός!

Όποια κι' αν είναι η ερώτηση

 η απάντηση είναι η ειρήνη.




"Ο γκρεμός δεν κουράζεται να χάσκει."

  Κωστής Παπαγιώργης / Ίμερος καὶ Κλινοπάλη






Για την Ελληνική σημαία:

"Είν' όμορφη,

ρε παιδιά, 

πως να το κάνουμε;"

Κώστας Μόντης


"Όσοι δεν αφήσατε

 να σπάσουν τ’ ακουστικά σας τύμπανα στις επινίκιες παρελάσεις,

 αφουγκραστείτε." 

Άρης Αλεξάνδρου





 
Και να παίζει με τ’ άσπρο και το κυανό η ψυχή μου! 

 Οδυσσέας Ελύτης



1821

Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει 

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί, κι' η μάνα το ζηλεύει. 

Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει.

Στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:

 "Έρμο τουφέκι σκοτεινό τί σ' έχω γώ στο χέρι;

 Όπου σύ μούγινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει."

Διονύσιος Σολωμός / Ελεύθεροι Πολιορκημένοι

1823

Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή,

 σε γνωρίζω από την όψη που με βία μετράει τη γη. 

 Απ' τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά,

και σαν πρώτα ανδρειωμένη, χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

2022

"Ειρήνη είναι η απάντηση όποια κι' αν είναι η ερώτηση."

"Αλληλεγγύη σε όλους!"

Πέμπτη 24 Μαρτίου 2022



Υποτάχτηκε ο Λαός; 

Λέγε!

 Σ’ εσένα μιλώ! 

Υποτάχθηκε; 

"Όχι..."

έλεγα μέσα μου.

 Αλλά πάλι που το ήξερα; 

Βρήκα πουθενά το Λαό μαζεμένο και τον ρώτησα 

και μου είπε

 "όχι,  δεν υποτάχθηκα"; 

 Τότε; 

Τότε ρώτησα τον εαυτό μου...

 Είμαι βέβαιος ότι τον ίδιο ρώτησαν κι οι άλλοι. 

Και πήραν την ίδια απάντηση.

 Όχι. 

Ναι, βέβαια, μας σκόρπισαν, μας ρήμαξαν,

 μα,

 έναν- έναν,

 όχι. 

Δε μας νίκησαν. 

Μενέλαος Λουντέμης / Οι Ήρωες Κοιμούνται Ανήσυχα 



Αν δεν τον καθυστερούσαν 
οι ναζιστές Ουκρανοί 
θα την έπαιρνε  φέτος την Πόλη,
το αργότερο το 2023,
και θα μας την έδινε!


Πουτινοαριστεροί και Πουτινοδεξιοί Ενωμένοι

ποτέ νικημένοι!

 

Συγχρονισμοί!

Καμπούλ: 

Μαθήτριες διατάζονται να φύγουν από την τάξη τους, διότι οι "πεφωτισμένοι" Ταλιμπάν απαγόρευσαν σήμερα δια νόμου την εκπαίδευση των κοριτσιών σε όλη την επικράτεια, ώστε να "προστατεύσουν τα κορίτσια του Αφγανιστάν από την παιδεία και τα λοιπά δεινά της φιλελεύθερης κοινωνίας των απίστων".

Μόσχα:

Ανήμερα της εισβολής, ο Πατριάρχης της Μόσχας, Κύριλλος (επικεφαλής της ρωσικής ορθόδοξης εκκλησίας) μίλησε στους στρατιωτικούς ηγέτες της χώρας. Ο Πατριάρχης χαρακτήρισε τον πόλεμο ως αγώνα «μεταφυσικής σημασίας», προκειμένου η ανθρωπότητα να ακολουθήσει τους νόμους του Θεού. «Αυτό που συμβαίνει σήμερα στον τομέα των διεθνών σχέσεων δεν έχει μόνο πολιτική σημασία. Μιλάμε για κάτι διαφορετικό και πολύ πιο σημαντικό από την πολιτική. Μιλάμε για την ανθρώπινη σωτηρία».


ΤΡΙΤΗ ΕΝΤΟΛΗ

Ου λήψει το όνομα Κυρίου τού Θεού σου επί ματαίω ου γάρ μη καθαρίση Κύριος ο Θεός σου τον λαμβάνοντα το όνομα αυτού επί ματαίω. 
Δεν θα προφέρεις καταχρηστικά το όνομα του Κυρίου, του θεού σου. Εγώ ο Κύριος δεν θ’ αθωώσω κανέναν που προφέρει το όνομα μου καταχρηστικά.



Ο Απρίλης με τον έρωτα 

 χορεύουν και γελούνε, 

 κι όσ' άνθια βγαίνουν και καρποί 

 τόσ’ άρματα σε κλειούνε.

 Διονύσιος Σολωμός / Ελεύθεροι Πολιορκημένοι


Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022


Νομίζω πως η εμπειρία της αγάπης είναι ότι διαλύεις τους φρουρούς και τάγματά σου για μια στιγμή και βλέπεις πραγματικά πως όντως υπάρχει αυτή η ακαθόριστη ενέργεια συναισθήματος και σκέψης που ρέει ελεύθερα ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Η καρδιά σου ανοίγει και φυσικά βρίσκεσαι σε κατάσταση απόλυτου πανικού, επειδή έχεις συνηθίσει να προφυλάσσεις αυτό το όργανο με τη ζωή σου. 

Ο Λέοναρντ Κοέν με δικά του λόγια - Ανθολόγηση 
 Εκδόσεις Μελάνι


Τρίτη 22 Μαρτίου 2022


 

– Αν οι καρχαρίες ήσαν άνθρωποι, ρώτησε τον κύριο Κ. η μικρή κόρη τής σπιτονοικοκυράς του, θα συμπεριφερόταν καλύτερα στα μικρά ψάρια;

– Και βέβαια! απάντησε εκείνος. Αν οι καρχαρίες ήσαν άνθρωποι, θα έφτιαχναν στη θάλασσα μεγάλα στερεά κουτιά για τα μικρά ψάρια, που θα είχανε μέσα απ’ όλα τα φαγητά, φυτικά και ζωικά. Θα φρόντιζαν να υπάρχει πάντα δροσερό νερό στα κουτιά και να διατηρούνται όσο το δυνατόν καθαρώτερα, και θα παίρνανε όσο μπορούσαν περισσότερα μέτρα υγείας. Αν πληγωνόταν ένα ψαράκι, για παράδειγμα, θα του έδεναν αμέσως την πληγή μ’ ένα επίδεσμο, για να μην πεθάνει πριν της ώρας του.

Και για να μην είναι μελαγχολικά τα ψαράκια, θα οργάνωναν μεγάλες νερογιορτές. Γιατί τα χαρούμενα ψαράκια έχουν καλύτερη γεύση από τα μελαγχολικά.

Θα υπήρχαν, φυσικά, και σχολεία μέσα στα μεγάλα κουτιά, όπου θα μάθαιναν τα ψαράκια πώς να κολυμπούν μέσα στο στόμα του καρχαρία. Θα χρειάζονταν, για παράδειγμα, γεωγραφία, για να μπορούν να βρίσκουν τους καρχαρίες εκεί που θα τεμπέλιαζαν, ξαπλωμένοι.

Το σπουδαιότερο, βέβαια, θα ήταν η ηθική διαπαιδαγώγηση των μικρών ψαριών. Θα μάθαιναν πως το μεγαλύτερο και ωραιότερο πράγμα για ένα ψαράκι, είναι να προσφέρει ό,τι πολυτιμότερο έχει, δηλαδή τη δύναμή του και τη ζωή του, για έναν καλό σκοπό, κι ότι όλοι θα πρέπει να πιστεύουν στους καρχαρίες, προ πάντων όταν λένε πως φροντίζουν για ένα όμορφο μέλλον. Θα δίδασκαν τα ψαράκια πως αυτό το μέλλον μόνο τότε θα ήταν σίγουρο, όταν εκείνα θα μάθαιναν υπάκουα όλα όσα τούς δίδασκαν. Πριν από κάθε ταπεινή, υλιστική, εγωιστική και μαρξιστική τάση, θα έπρεπε τα ψαράκια να έχουν αδιάκοπα τον νου τους, κι όταν κάποιο ανάμεσά τους έδειχνε τέτοιες τάσεις, να το αναφέρουν αμέσως στους καρχαρίες.

Αν οι καρχαρίες ήσαν άνθρωποι, θα πολεμούσαν, φυσικά, μεταξύ τους, για να κατακτήσουν ξένα ψαροκούτια και ξένα ψαράκια. Του πολέμους θα τους έκαναν για τον καθένα τα δικά του ψαράκια. Θα τα δίδασκαν πως ανάμεσα σε κείνα και στα ψαράκια των άλλων καρχαριών, υπήρχε τεράστια διαφορά. Τα ψαράκια, θα τους έλεγαν, είναι βέβαια βουβά, όπως όλοι το ξέρουν, όμως σωπαίνουν σε ολότελα διαφορετικές γλώσσες, και γι’ αυτό είν’ αδύνατο να καταλάβει το ένα το άλλο. Σε κάθε ψαράκι που θα σκότωνε στον πόλεμο μερικά άλλα ψαράκια, εχθρικά, από εκείνα που σώπαιναν σ’ άλλη γλώσσα, θα απονέμονταν ένα μικρό παράσημο από φυτά της θάλασσας κι ο τίτλος τού ήρωα.
Αν οι καρχαρίες ήσαν άνθρωποι, θα είχανε, φυσικά, και τέχνη. Θα έφτιαχναν ωραίους πίνακες που θα παράσταιναν τα δόντια τους με μεγαλόπρεπα χρώματα, τα στόματά τους σαν πεντακάθαρα «λούνα-παρκ», όπου θα μπορούσε κανένας να παίζει, να στροβιλίζεται και να διασκεδάζει με χίλιους δυο τρόπους. Τα θέατρα, στο βυθό της θάλασσας, θα δείχνανε πόσο ενθουσιάζονται τα ψαράκια να κολυμπάνε μέσα στα στόματα των καρχαριών κι η μουσική θα ήταν τόσο ωραία, που τα ψαράκια θα νανουρίζονταν κάτω από τους ήχους της, μπροστά στην ορχήστρα και θα παρασύρονταν, ονειροπόλα και με τις πιο ευχάριστες σκέψεις, μέσα στα στόματα των καρχαριών.

Θα είχανε ακόμα και θρησκεία οι καρχαρίες, αν ήσαν άνθρωποι. Θα δίδασκαν πως τα ψαράκια άρχιζαν τη ζωή τους πρώτα μέσα στην κοιλιά των καρχαριών. Επίσης, θα έπαυαν όλα τα ψαράκια να είναι τα ίδια, όπως συμβαίνει τώρα, αν οι καρχαρίες ήσαν άνθρωποι. Μερικά θα γίνονταν πιο ισχυρά και πιο σπουδαία, και θα εξουσίαζαν τα άλλα. Όσα ήσαν λίγο μεγαλύτερα, μάλιστα, θα έπρεπε να τρώνε τα μικρότερα. Αυτό, βέβαια, θα ήταν ευχάριστο προ πάντων στους καρχαρίες, που θα τρώγανε τις μεγαλύτερες μερίδες. Και τα μεγαλύτερα ψαράκια, τα πιο επίσημα, που θα είχαν τις ψηλές θέσεις, θα έπρεπε να φροντίζουν για τη διατήρηση της τάξης ανάμεσα στα κατώτερα ψαράκια: να γίνονται δάσκαλοι, αξιωματικοί, μηχανικοί για το χτίσιμο των κουτιών κτλ...

 Με λίγα λόγια, θα υπήρχε, γενικά, πολιτισμός στη θάλασσα, αν οι καρχαρίες ήσαν άνθρωποι.

Μπέρτολτ Μπρεχτ


Σάββατο 19 Μαρτίου 2022

Παρασκευή 18 Μαρτίου 2022



"Κοιτάχτε μπήκε στη φωτιά! είπε ένας από το πλήθος.

Γυρίσαμε τα μάτια γρήγορα.

Ήταν στ’ αλήθεια αυτός που απόστρεψε το πρόσωπο,

 όταν του μιλήσαμε. 

Και τώρα καίγεται.

Μα δε φωνάζει βοήθεια.


 Διστάζω. Λέω να πάω εκεί. 

Να τον αγγίξω με το χέρι μου.

 Είμαι από τη φύση μου φτιαγμένος να παραξενεύομαι.


 Ποιος είναι τούτος που αναλίσκεται περήφανος;

Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά;


 Η χώρα εδώ είναι σκοτεινή. Και δύσκολη. 

Φοβάμαι.

Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις, μου είπαν.


 Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος. 

Καταμόναχος.

 Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο.


 Γινόταν ήλιος.


 Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές

άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε.


Ο ποιητής μοιράζεται στα δυο."


"Ο Καιόμενος" /  Τάκη Σινόπουλου






"Μέτρησα τα ποιήματα στις τσέπες μου

 δεν έφταναν να πληρώσω.

Περίμενε ένα λεπτό

να χαλάσω τη ζωή μου είπα."

 Νίκος Σκούτας




Πέμπτη 17 Μαρτίου 2022



 Η ενοχή των ενόχων, η ενοχή των αθώων. 

Η σφαγή των αθώων και το ψέμα,

 ύστερα πάλι το ψέμα, 

η αλήθεια, το ψέμα,

 ύστερα η νύχτα, κοιμήσου, κοιμήσου. 

Θα τα ξεχάσεις όλα, θα τα ξεχάσεις. 

Θα σε σαρώσουν κι εσένα τα χρόνια, σκουπίδι.

 Όπως πάντα στην Ιστορία φυσάει διαβολεμένος αέρας.

Τάκης Σινόπουλος / Νύχτες V / Δεκαοχτώ Κείμενα 


Τρίτη 15 Μαρτίου 2022


 "Για τον άνθρωπο του αρχαίου κόσμου,

η τραγικότητα έγκειται στο πεπρωμένο του.

 Για τον χριστιανό,

 η τραγικότητα έγκειται στην ελευθερία του."

Bardyaev Nikolai

"Η αντινομία της ανθρώπινης ελευθερίας καταργείται μόνο στην αγάπη. Γιατί μόνο η αγάπη μπορεί να είναι ελεύθερη. Η ανελεύθερη αγάπη μετατρέπεται σε πάθος, γίνεται η αρχή του εξανδραποδισμού και της βίας, - και για εκείνον που αγαπάει και για τον αγαπημένο. Και πάλι ο Ντοστογιέφσκι με ανατριχιαστική διορατικότητα απεικονίζει αυτή την τραγική και αντινομική διαλεκτική της αγάπης,- όχι μόνο της αγάπης προς τη γυναίκα, αλλά και της αγάπης προς τον πλησίον. Ο Μεγάλος Ιεροεξεταστής για τον Ντοστογιέφσκι είναι πριν από όλα θύμα της αγάπης, της ανελεύθερης αγάπης για τον πλησίον, της αγάπης εν δουλεία, της αγάπης μέσω της μη ελευθερίας. Αυτή η αγάπη πυρπολείται, πυρπολεί την φλεγόμενη καρδιά και καυτηριάζει τους δήθεν ερωτευμένους, - τους σκοτώνει με την απάτη. Η πραγματική αγάπη είναι δυνατή μόνο εν ελευθερία, μόνο ως αγάπη προς την ελευθερία του ανθρώπου. Στο σημείο αυτό αποκαλύπτεται η ακατάλυτη σχέση: η αγάπη μέσω της ελευθερίας και η ελευθερία μέσω της αγάπης. Σε αυτό, για τον Ντοστογιέφσκι, έγκειται το μυστικό της συνοδικότητας, το μυστικό της αδελφότητας, το μυστικό της Εκκλησίας, - της Εκκλησίας ως αδελφότητα και αγάπη εν Χριστώ."
π. Γεώργιος Φλορόφσκι
 "Τα θρησκευτικά ζητήματα στο έργο του Φ. Μ. Ντοστογιέφσκι"