Η προσδοκία του ταξιδιού

Θα προσπαθήσουμε να ταξιδέψουμε στο κυανού της τέχνης και του πολιτισμού, όπου εκείνο που βαραίνει περισσότερο στις εκτιμήσεις μας είναι ακριβώς η έλλειψη βαρύτητας. Θα προσπαθήσουμε να επικοινωνούμε με το τηλεγραφείο των σκέψεων, με γλώσσα που περνάει από το τρυπητό που αφήνει απ΄έξω τα απόφλουδα...Με την ελπίδα να υπάρξουν ρινίσματα χρόνου που θα ψιθυρίσουμε: Λίγο θέλω ακόμη για ν΄αποσπαστώ από το έδαφος και να παίξω με τις πατούσες μου μιαν άλλου είδους κιθάρα...

Η εντοπισμένη εδώ προσδοκία είναι η αλληλεπίδραση μας με επίγνωση της αδυναμίας, με φορείς αλληλεπίδρασης, αναγκαίους κατά τη Φυσική, σκέψεις, εικόνες, ήχους που προσφέρουν Αυτοί που μας δείχνουν πόσο λανθασμένα, ίσως, συλλάβαμε την δωρεά της ζωής. Έρανος σκέψεων, λοιπόν, ήχων που παράγουν εικόνες που δεν τις βλέπουν τα μάτια, εικόνων που παράγουν ήχους που δεν τους ακούν τα αυτιά, και μοιρασιά της συγκομιδής. Με τιμή στην ατίμητη τιμή αυτών των διαλεχτών της τέχνης και του πολιτισμού που απλόχερα τα προσφέρουν...

Ας ζήσουμε τουλάχιστον την προσδοκία του ταξιδιού, που είναι πιο σημαντική από την πραγματοποίησή του. . .


Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024




ΠΕΡΙ ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΩΝ ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΦΥΣΙΚΗΣ


Οι δομικοί λίθοι από τους οποίους δομούνται τα στερεά δεν είναι τοποθετημένοι τυχαία στο χώρο. Ένας κρύσταλλος είναι η κανονική, συμμετρική περιοδική επαναλαμβανόμενη διευθέτηση των δομικών λίθων σε τρεις διαστάσεις. 

Η κανονικότητα, η περιοδικότητα, η συμμετρία είναι αρχιτεκτονικές διαδρομές που ακολουθεί η φύση κατά τη δόμηση ενός στερεού σώματος. Η φύση δημιουργεί όμορφα στερεά σώματα. Και οι όμορφοι κρύσταλλοι δεν έχουν το άγχος των όμορφων ανθρώπων... Μένουν πάντα όμορφοι! Δεν ισχύει στα στερεά η κινέζικη παροιμία για τα ανθρώπινα: «Δεν είναι όμορφο αυτό που είναι όμορφο. Όμορφο είναι αυτό που σου αρέσει». Είναι πάντα, αντικειμενικά, όμορφα. 

Φαίνεται, όμως, ότι σε κάποιο προπατορικό αμάρτημα έπεσαν οι δομικοί λίθοι κατά την ένωσή τους! Έτσι, απαγορεύτηκε στα στερεά να είναι τέλεια όμορφα. Τους επιβλήθηκε να έχουν πάντα ατέλειες! Να διακόπτεται δηλαδή η κανονικότητα η περιοδικότητα, η συμμετρία στην πλεγματική τάξη.

Είπε ο Κομφούκιος: "Καλύτερα ένα διαμάντι με ελάττωμα, παρά μια πέτρα με κανένα". Δεν ήξερε ότι δεν θα μπορούσαμε να έχουμε διαμάντι χωρίς ελάττωμα. Δεν υπάρχουν όμορφα στερεά χωρίς ατέλειες!

Ένα παράδειγμα ατέλειας είναι το εξής: Ένας μητρικός δομικός λίθος εγκαταλείπει την πλεγματική του θέση που παραμένει κενή, δημιουργώντας έτσι ένα πλεγματικό κενό, μια ατέλεια, όπως στο σχήμα. Το άσωτο άτομο ή θα πάει με διαδοχικά βήματα, σαν μεθυσμένο στην επιφάνεια του κρυστάλλου ή θα σφηνωθεί σε κάποια μεσοπλεγματική θέση στο εσωτερικό του κρυστάλλου δημιουργεώντας μια ακόμη ατέλεια. Μπορούμε ακόμη με δική μας επέμβαση να φυτέψουμε έναν ξένο προς τους μητρικούς δομικό λίθο, μία πρόσμιξη. Αυτές οι ατέλειες φαίνονται στην εικόνα. 

Έτσι, τα στερεά έχουν και αυτά κάτι να θαυμάζουν! Θαυμάζουν το τέλειο, το χωρίς ατέλειες στερεό, κάτι που απαγορεύεται από την άτεγκτη θερμοδυναμική να υπάρχει! Έχουν και αυτά να Θαυμάζουν ανύπαρκτα είδωλα!

"Ουδέν ανεπίληπτον, αλλ' έχει πάντα διαμαρτίας και αγνοίας" - Θαλής ο Μιλήσιος. Ισχύει και για τα άβια. Γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης: To "κενό" υπάρχει όσο δεν πέφτεις μέσα του". Λάθος, τα κενά πάντα υπάρχουν!

Φαίνεται ότι τιμωρήθηκαν λοιπόν τα στερεά να έχουν ατέλειες. Είναι τιμωρία; Δεν μπορεί να είναι τιμωρία, το προπατορικό αμάρτημα των δομικών λίθων κατά την συνεύρεσή τους προκειμένου να σχηματίσουν ένα στερεό δεν ήταν σοβαρό όπως ήταν το δικό μας! Το πολύ να έστειλαν φιλάκια από μακριά! Οι νόμοι της φυσικής τους απαγορεύει να πλησιάσουν τόσο ώστε να έλθουν σε επαφή. Ποτέ δύο άτομα δεν μπορούν να έλθουν σε επαφή.  Όταν οι αρνητικές στοιβάδες των ηλεκτρονίων των ατόμων πλησιάζουν σε απόσταση αναπνοής απωθούνται με άπειρη δύναμη. Οι δομικοί λίθοι, τα άτομα,  είναι ανέραστοι! Όταν δίνουμε τα χέρια νομίζουμε ότι ερχόμαστε σε επαφή. Νομίζουμε! Νομίζουμε ότι είμαστε σε επαφή με το έδαφος. Νομίζουμε! Είμαστε στον αέρα! Οι επαφές μας είναι νοητικές, δεν είναι υλικές!

Ο Οδυσσέας Ελύτης γράφει: "Για να πατάς στέρεα στη γη, πρέπει το ένα πόδι σου να είναι έξω από τη γη". Δεν πατάμε ποτέ την γη, και τα δύο πόδια μας είναι στον αέρα! Οι στοιβάδες των ηλεκτονίων των ατόμων της γης απωθεί εκείνες των ατόμων των παπουτσιών μας ή των πατούσων μας!

Η παρουσία των ατελειών δεν ήταν τιμωρία! Κάθε άλλο! Πρώτα πρώτα είναι ελάχιστες, αντιστοιχούν, δηλαδή,  λίγες ατέλειες σε πολλά εκατομμύρια κανονικών πλεγματικών θέσεων σε κανονικές θερμοκρασίες! Συμβαίνει, όμως, αυτό το παράδοξο. Αν και οι ατέλειες είναι συγκριτικά ελάχιστες, αμελητέες με τα ανθρώπινα μέτρα, είναι αυτές που καθορίζουν τη συμπεριφορά, τις ιδιότητες του στερεού. Αυτές, οι ατέλειες, καθορίζουν, για παράδειγμα, τις ηλεκτρικές του ιδιότητες, αν θα σπάει εύκολα ή δύσκολα, τις οπτικές του ιδιότητες,  τι χρώμα θα έχει ένας κρύσταλλος! Τα υλικά θα ήταν άχρηστα αν δεν είχαν ατέλειες. Τα υλικά είναι οι ατέλειές τους! 

Η φύση μας μιλάει αλλά δεν την ακούμε: "Μη κοιτάς που έχει στραβά πόδια, κοίτα πως χορεύει". Τα υλικά χορεύουν άψογα. 

Στις εφαρμογές, στην τεχνολογία, τα στερεά είναι χρήσιμα για τις ατέλειες τους, δεν μας είναι καθόλου χρήσιμη η ομορφιά τους. Τα αγαπάμε και τα ερευνάμε γιατί είναι χρήσιμα τα ελαττώματά τους! Αυτά προσπαθούμε να κατανοήσουμε για να τα εκμεταλευτούμε. Το κάνουμε για τους κρυστάλλους δεν το κάνουμε για τους ανθρώπους!

Εμείς οι άνθρωποι, είμαστε οι ατέλειές μας; Τι υπερτερούν στην αξιολόγησή μας, οι ατέλειες ή η κάθε φύσεως "ομορφιές" μας; O Ζοζέ Σαραμάγκου υποστηρίζει: "Είμαστε περισσότερο τα ελαττώματά μας παρά τα προσόντα μας".

Η σοφία της φύσης τώρα! Μας έδωσε τη δυνατότητα να "φυτεύουμε" στα άσπιλα, αμόλυντα υλικά της και ξένες προσμίξεις, σε διαφορετκές ποσότητες, να τα κάνουμε με ακόμη ποιο πολλές ατέλειες, και έτσι από άχρηστα να τα κάνουμε χρήσιμα, επαναστατικά για την τεχνολογία υλικά. 

Οι ημιαγωγοί, η βάση της χρήσιμης τεχνολογίας, χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε το κινητό τηλέφωνο, το στερεοφωνικό σύγκρότημα, η τηλεόραση, γίνονται επαναστατικά υλικά γιατί φυτεύουμε στα άσπιλα ύλικά τους ξένες προσμίξεις, τα κάνουμε "άσχημα", αλλά ιδιαίτερα χρήσιμα. Το πυρίτιο, το μητρικό υλικό των ημιαγωγών δεν θα ήταν χρήσιμο υλικό αν δεν του φυτεύαμε ξένες προσμίξεις. Αλλάζοντας τις προσμίξεις δημιουργούμε νέα υλικά, που ικανοποιούν νέες τεχνολογικές ανάγκες. Από ένα υλικό, το πυρίτιο, μπορούμε να φτάξουμε όσα νέα υλικά, με νέες ιδιότητες θέλουμε! 

Σαίξπηρ: "Μερικά ελαττώματα έχουν τα εξωτερικά γνωρίσματα των πλεονεκτημάτων". Για τα υλικά σώματα το έγραψε!

Ο άνθρωπος μπορεί, όπως η φύση, να μετατρέψει τα ανθρώπινα ελαττώματα σε επαναστατικά πλεονεκτήματα; Μάλλον αρκείται να τα λιθοβολεί...

Και πάλι η σοφία της φύσης... Όπως προαναφέρθηκε, η θερμοδυναμική απαγορεύει την ύπαρξη τέλειου κρυστάλλου, κρυστάλλου χωρίς ατέλειες, ο αριθμός όμως των ατελειών-ελαττωμάτων σε έναν κρύσταλλο είναι μικρός. Ο αριθμός των ατελειών αυξάνεται με τη θερμοκρασία. Όσο πιο "θερμόαιμοι" γίνονται οι δομικοί λίθοι του κρυστάλλου τόσο ξεφεύγουν από την κανονικότα δημιουργώντας "κενά". Όταν ο πληθυσμός των "κενών" - ελαττωμάτων αυξηθεί με την άνοδο της θερμοκρασίας ο κρύσταλλος διαλύεται, λιώνει, τήκεται...

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Ιδανικός, χωρίς ελαττώματα κρύσταλλος δεν υπάρχει, τέλεια τάξη απαγόρεύεται να υπάρχει. Λελογισμένος αριθμός ατελειών, η λελογισμένη αταξία, κάνει τους κρυστάλλους χρήσιμους, φορείς επαναστατικής τεχνολογικής προόδου. Η αύξηση του πληθυσμού των ελαττωμάτων, της αταξίας, σηματοδοτεί τη διάλυση, την υγροποίηση του στερεού κρυστάλλου.  

Και στα ελαττώματα, στην αταξία λοιπόν:

 Πάν Μέτρον Άριστον! 

Περί ελαττωμάτων της φύσης...

"Όσο θες πολέμα*,

δεν έχει φτέρνες η τελειότητα"

Οδυσσέας Ελύτης

*τη φύση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου